Αντιμετώπιση αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων στο οδοντιατρείο

Να είστε προετοιμασμένοι να αναγνωρίσετε τα σημεία ενός εγκεφαλικού επεισοδίου

 Είναι περίεργο πως τα απλά βήματα που μπορείτε να ακολουθήσετε για την αναγνώριση ενός πιθανού εγκεφαλικού παραβλέπονται συνήθως σε οποιαδήποτε εκπαίδευση για πρώτες βοήθειες. Η προετοιμασία για επείγοντα περιστατικά για τους οδοντιάτρους συνήθως δεν περιλαμβάνει το εγκεφαλικό επεισόδιο.
Πώς θα αισθανόσαστε αν ένας από τους ασθενείς σας, ένας φίλος σε ένα πάρτι ή ένα μέλος της οικογένειας σε έναν ποδοσφαιρικό αγώνα εμφάνιζε συμπτώματα εγκεφαλικού και δεν είσαστε εκπαιδευμένος να τα αναγνωρίσετε; Αν πέθαινε επειδή δεν τον μεταφέρατε εγκαίρως σε κάποιο νοσοκομείο;
Μόλις 3 ώρες μπορεί να κάνουν τη διαφορά. Μόλις αναγνωριστούν τα συμπτώματα και ο ασθενής οδηγηθεί σε ένα νοσοκομείο για την κατάλληλη θεραπεία, μπορεί να σωθεί μία ζωή. Το διάστημα των 3 ωρών μπορεί να περάσει πολύ γρήγορα αν τα συμπτώματα παραβλεφθούν ή να θεωρηθούν ως κάτι άλλο. Η άρνηση του προβλήματος είναι αυτό που συμβαίνει συνήθως.
Το κοινό δε γνωρίζει ποια είναι τα συμπτώματα του εγκεφαλικού. Εσείς, όμως, έχετε ευθύνη να γνωρίζετε και να αναγνωρίζετε τα συμπτώματα και να επιμένετε πως το θύμα θα μεταφερθεί επειγόντως στο νοσοκομείο παρά τις όποιες διαμαρτυρίες εκ μέρους του.

Αναγνώριση των σημείων ενός εγκεφαλικού επεισοδίου

Τα συμπτώματα ενός εγκεφαλικού επεισοδίου είναι σε πολλές περιπτώσεις πολύ εύκολο να αναγνωριστούν. Ένας όρος που θα πρέπει να θυμάστε είναι το ‘’αιφνίδιο’’. Ένας άλλος όρος είναι το ‘’απρόσμενο’’. Και τα εγκεφαλικά μπορεί να εμφανιστούν οπουδήποτε. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν τα εξής:
- Αιφνίδια ή απρόσμενη πτώση σε συνθήκες που συνήθως δεν οδηγούν σε πτώση.
- Αιφνίδια νωδότητα ή αδυναμία σε ένα χέρι, πόδι, ή μέρος του προσώπου. Το προσβεβλημένο μέλος μπορεί να έχει αίσθημα κνησμού ή βάρους.
- Απρόσμενη ή αιφνίδια δυσκολία στην ομιλία. Ο ασθενής μπορεί να μην προφέρει ή να μπερδεύει τα λόγια του.
- Αιφνίδιο πρόβλημα με την όραση σε ένα ή και τα δύο μάτια. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει διπλωπία, θολή όραση ή απώλεια όρασης.
- Αιφνίδιο πρόβλημα στο περπάτημα ή τη διατήρηση της ισορροπίας.
- Αιφνίδια απώλεια συντονισμού, όπως ζαλάδα ή αδεξιότητα.
- Αιφνίδιος έντονος πονοκέφαλος χωρίς γνωστή αιτία. Αυτός μπορεί να είναι ο χειρότερος πονοκέφαλος που έχει αισθανθεί ο ασθενής στη ζωή του και αισθάνεται σαν κάποιος να έχει προωθήσει ένα μαχαίρι μέσα στο κεφάλι του.
Η συνήθης απόκριση του θύματος είναι να αρνείται πως έχει πρόβλημα. Προσοχή! Αν παρατηρήσετε οποιοδήποτε από αυτά τα συμπτώματα, τότε αναζητήστε τα υπόλοιπα. Μερικές φορές εμφανίζονται περισσότερα από ένα συμπτώματα. Μην ανησυχείτε να αντιδράσετε έντονα. Αναζητήστε τα συμπτώματα και πραγματοποιήστε τις ακόλουθες εκτιμήσεις.

 Θυμηθείτε το ακρωνύμιο ΧΟΑΓ

 1. Χαμόγελο-Ζητήστε από το άτομο να χαμογελάσει. Αν δεν μπορεί να χαμογελάσει φυσιολογικά, σε συνδυασμό με άλλα συμπτώματα, θεωρήστε το ως πιθανό εγκεφαλικό επεισόδιο.
2. Ομιλία-Ζητήστε από το άτομο να προφέρει μία σύντομη πρόταση. Θα πρέπει να είναι κατανοητή και απλή στην προφορά. Η σύγχυση, το μουρμούρισμα λέξεων ή η μη κατανόηση αυτού που του ζητάτε ή αδυναμία ομιλίας αποτελούν ενδείξεις εγκεφαλικού.
3. Ανύψωση-Ζητήστε από το άτομο να σηκώσει και τα δύο χέρια. Αδυναμία να σηκώσει το ένα ή και τα δύο χέρια υποδεικνύει εγκεφαλικό.
4. Γλώσσα-Ζητήστε από το άτομο να βγάλει έξω τη γλώσσα του. Αν κάμπτεται προς τη μία πλευρά, τότε θεωρήστε το ως ένδειξη εγκεφαλικού επεισοδίου.
Δοκιμασίες όπως οι παραπάνω χρησιμοποιούνται από εργαζόμενους στο ΕΚΑΒ για χρόνια. Αυτά τα απλά βήματα βοηθούν στη γρήγορη εκτίμηση της πιθανότητας εγκεφαλικού επεισοδίου.
Με τα εγκεφαλικά, κάθε δευτερόλεπτο μετράει. Σημειώστε το χρόνο του συμβάντος και καλέστε άμεσα για ασθενοφόρο. Αν ένα θύμα εγκεφαλικού υποβληθεί σε θεραπεία μέσα σε 3 ώρες, μπορεί να χορηγηθεί ενδοφλεβίως ένα θρομβολυτικό φάρμακο, ανασυνδυασμένος ενεργοποιητής ιστικού πλασμινογόνου για πρόληψη της αναπηρίας και συχνά να σώσει τη ζωή του ασθενή. Φυσικά, πρώτα θα πρέπει να διαγνωστεί ο τύπος του εγκεφαλικού επεισοδίου. 87% των εγκεφαλικών επεισοδίων είναι ισχαιμικού τύπου, προκαλούμενα από μία απόφραξη ενός αγγείου(συνήθως από θρόμβο). Το υπόλοιπο 13% είναι αιμορραγικής φύσης προκαλούμενα από αρτηριακή πίεση στον εγκέφαλο λόγω θραύσης ενός αγγείου(πίνακας 1).

 Ανάγκη εκπαίδευσης για ΧΟΑΓ

Ενώ θα πρέπει να καταστεί υποχρεωτική η εκπαίδευση για εντοπισμό ενός εγκεφαλικού επεισοδίου για τους οδοντιάτρους, μπορείτε να μάθετε αυτές τις αναγνωριστικές τεχνικές και να τις διδάξετε στα μέλη του προσωπικού του ιατρείου σας.
Έκανα μία παρουσίαση στο ιατρείο μου για νέες και προηγμένες τεχνολογίες. Ο πωλητής για τον αυτόματο εξωτερικό απινιδωτή ανέφερε στην οδοντιατρική μου ομάδα ‘’Γνωρίζετε ποιος είναι πιθανότερο να το χρησιμοποιήσει αυτό το μηχάνημα στο ιατρείο;’’
Η απάντηση ήταν ‘’Ο οδοντίατρος’’ που την έδωσε ο ίδιος.
Στη συνέχεια ανέφερε πως πράγματι ο οδοντίατρος είναι το πιθανότερο να χρησιμοποιήσει το συγκεκριμένο μηχάνημα και όλοι συμφωνήσαμε μαζί του.
Ένα εγκεφαλικό επεισόδιο μπορεί να συμβεί στο ιατρείο σας. Δεν θέλετε να μάθετε πώς να αναγνωρίζετε τα σημεία και τα συμπτώματα; Η αναγνώρισή τους απαιτεί λίγα λεπτά και αυτά τα λίγα λεπτά μπορούν να σώσουν τη ζωή του ασθενή σας, αλλά και εσάς τον ίδιο.
Εργάζομαι από το 1979. Θυμάμαι ακόμη ένα κινούμενο σχέδιο που παρουσίαζε έναν οδοντίατρο που εμφανιζόταν περισσότερο ως γιατρός. Ακόμη και τότε δε μου φαινόταν αστείο. Τόσα χρόνια αργότερα εγώ, όπως και πολλοί από εσάς, χρησιμοποιούμε ιατρικό εξοπλισμό στην καθημερινή κλινική πράξη.

Γιατροί του στόματος, οι υπερασπιστές και φύλακες της βέλτιστης γενικής υγείας

Η Οδοντιατρική έχει προσεγγίσει την Ιατρική καθώς έχουμε ανακαλύψει διάφορες συσχετίσεις μεταξύ στοματικού περιβάλλοντος και του υπόλοιπου σώματος. Έχουμε μάθει πως το στόμα αποτελεί προγνωστικό σημείο για τη γενική υγεία. Θα πρέπει να ενστερνιστούμε το ρόλο μας ως παθολόγοι του στόματος και να ασχοληθούμε και με την αναγνώριση επειγόντων περιστατικών στο οδοντιατρείο. Η εκπαίδευση για επείγουσα ιατρική περίθαλψη επιβάλλεται όλο και σε περισσότερες πολιτείες των ΗΠΑ. Το κοινό βασίζεται στις γνώσεις μας. Μπορείτε να σώσετε τη ζωή κάποιου πολύ σημαντικού ατόμου-ενός μέλους της οικογένειας, ενός ασθενή, ενός μέλους της οδοντιατρικής ομάδας ή του εαυτού σας. Για περισσότερες πληροφορίες για το εγκεφαλικό επισκεφθείτε την ιστοσελίδα strokeassociation.org.

 

 

Πίνακας 1.

 

Πιθανοί υποψήφιοι για εμφάνιση κάποιας μορφής αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου

Ασθενείς με ιστορικό:
Υψηλής αρτηριακής πίεσης -Αυτός είναι ο μεγαλύτερος παράγοντας κινδύνου για εγκεφαλικό αφού αποτελεί τη Νο.1 αιτία εγκεφαλικού επεισοδίου.
Καρωτιδική ή άλλη αγγειακή νόσος -Οι καρωτίδες παρέχουν το περισσότερο αίμα στον εγκέφαλο. Μία καρωτιδική αρτηρία μπορεί να αποφραχθεί από ένα θρόμβο που προσκολλάται σε μία άθροιση πλάκας κατά μήκος του ενδοθηλιακού τοιχώματος, προκαλώντας εγκεφαλικό.
Ιστορικό παροδικών ισχαιμικών επεισοδίων(ΠΙΕ) -Αυτά τα ΠΙΕ ή μίνι εγκεφαλικά προκαλούν συμπτώματα αντίστοιχα με το εγκεφαλικό αλλά χωρίς μεγάλη διάρκεια. Προσέξτε: Τα ΠΙΕ συχνά προηγούνται μεγάλων εγκεφαλικών επεισοδίων στο 15% των περιπτώσεων.
Αθηροσκλήρωση και καρδιακή παθολογία (μυοκαρδιακό έμφραγμα και κολπική μαρμαρυγή) -Στην κολπική μαρμαρυγή, οι άνω θάλαμοι της καρδιάς αναρριγούν αντί να κτυπούν φυσιολογικά. Αυτό προκαλεί τη συσσώρευση αίματος και θρόμβων, αυξάνοντας τον κίνδυνο εγκεφαλικού.
Αιματολογικές διαταραχές -Αυτές περιλαμβάνουν την πολυκυτταραιμία και τη δρεπανοκυτταρική αναιμία. Μία υψηλότερη σχετική συγκέντρωση ερυθροκυττάρων καθιστά πιθανότερη τη δημιουργία θρόμβων. Τα δρεπανοκύτταρα είναι πιθανότερο να προσκολληθούν στα αγγειακά τοιχώματα. Αυτά αυξάνουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού.
Προ-εγκεφαλικό -Ένα προεγκεφαλικό επεισόδιο αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης νέου.
Φυσική αδράνεια και παχυσαρκία.
Αυξημένη ηλικία -Το εγκεφαλικό προσβάλλει άτομα όλων των ηλικιών, αλλά η ηλικία αυξάνει τον κίνδυνο.
Φύλο -Οι άνδρες εμφανίζουν υψηλότερο κίνδυνο μέχρι την ηλικία των 80 ετών. Οι περισσότεροι είναι άνδρες, αλλά περισσότερες γυναίκες πεθαίνουν από εγκεφαλικό.
Ιστορικό πνευμονικής εμβολής.
Ιστορικό εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης
Υψηλή χοληστερόλη αίματος
Σακχαρώδης διαβήτης
Περιοδοντική νόσος
Κληρονομικότητα και φυλή -Ένα οικογενειακό ιστορικό εγκεφαλικού συνοδεύεται με υψηλότερο κίνδυνο εγκεφαλικού. Οι Αφροαμερικανοί και οι Ισπανόφωνοι Αμερικανοί εμφανίζουν υψηλότερο κίνδυνο εγκεφαλικού.
Κατανάλωση καπνού.
Χρήση παράνομων ουσιών -Η κοκαΐνη και τα ενδοφλέβια ναρκωτικά συνδέονται με υψηλό κίνδυνο εγκεφαλικού.
Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ -Αυτό ορίζεται ως κατανάλωση περισσοτέρων του ενός ποτών στις γυναίκες και 2 ποτών την ημέρα για άνδρες. Η υπερβολική κατανάλωση οινοπνεύματος μπορεί να οδηγήσει σε εγκεφαλικό.

 

C. W. Martin, DDS
Διατηρεί οδοντιατρείο στις ΗΠΑ και έχει γράψει 3 βιβλία για θέματα που αναφέρονται στο συσχετισμό της στοματικής και της συστηματικής υγείας. Συνεργάζεται με οδοντιάτρους προσφέροντας ολοκληρωμένα σχέδια οργάνωσης και ανάπτυξης του ιατρείου τους.