DT News - Greece - Μια σουηδική επιστημονική αντίληψη για την οστεοενσωμάτωση

Dental Tribune Greece

Κυρ. 27 Μαρτίου 2016

Το Ετήσιο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Οστεοενσωμάτωσης(ΕΕΟ) που πραγματοποιείται φέτος στη Στοκχόλμη της Σουηδίας θα έχει έντονες επιρροές από τον πρόσφατο θάνατο του καθηγητή P. Branemark το Δεκέμβριο του 2014. Ήταν ο πρώτος επιστήμονας που εισήγαγε τα ενδοστοματικά εμφυτεύματα σε ολόκληρο τον κόσμο. Οι προσπάθειές του αρχικά είχαν γίνει αποδεκτές με έντονο σκεπτικισμό. Οι οδοντίατροι δεν πίστευαν όλοι εξαρχής στα ενδοστοματικά εμφυτεύματα επειδή τα εξαρτήματα που χρησιμοποιήθηκαν πριν την ανακάλυψη της οστεοενσωμάτωσης από τον Branemark θεωρούνταν επιτυχημένες, αλλά εμφάνιζαν σύντομη αποτυχία.

Ο Branemark θεράπευσε τον πρώτο ασθενή το 1965 και οι συνεχείς επιστημονικές του δραστηριότητες για τα εμφυτεύματα οδήγησαν πιθανόν στη μεγαλύτερη ακαδημαϊκή διαμάχη στη σύγχρονη εποχή για τη Σουηδία. Τέλος, το 1977 το Σουηδικό Συμβούλιο Υγείας ανέθεσε σε 3 ανεξάρτητους καθηγητές από το Πανεπιστήμιο Umea να διερευνήσουν την υπόθεση. Έστειλαν μία αναφορά με θετικά ευρήματα για τα οστεοενσωματούμενα εμφυτεύματα που αποτέλεσε πιθανόν την πρώτη ανεξάρτητη ακαδημαϊκή εργασία που δημοσιεύθηκε στα χρονικά, η οποία υποστήριζε τη χρήση τους.
Από το 1977 και μετά ξεκινήσαμε την εκπαίδευση των εξειδικευμένων οδοντιάτρων από τη Σκανδιναβία για την τοποθέτηση των οδοντικών εμφυτευμάτων. Με την πάροδο του χρόνου, ένας αυξανόμενος αριθμός ιδιωτών οδοντιάτρων στη Σουηδία ξεκίνησαν να εργάζονται μαζί τους. Πριν από 20 χρόνια, στη Σουηδία είχαν τοποθετηθεί περισσότερα εμφυτεύματα ανά ασθενή σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη χώρα, εν μέρει λόγω της κυβερνητικής υποστήριξης για την θεραπεία με εμφυτεύματα, με αποκορύφωμα την τοποθέτηση περίπου 125000 εμφυτευμάτων ετησίως σε μία χώρα 9 εκατομμυρίων κατοίκων.
Σήμερα, πολύ λιγότερα εμφυτεύματα τοποθετούνται στη Σουηδία. Πρόσφατοι υπολογισμοί υποδεικνύουν πως τοποθετούνται ετησίως περίπου 75000 εμφυτεύματα, πιθανόν επειδή οι περισσότεροι ολικά νωδοί ασθενείς έχουν ήδη θεραπευθεί. Το επικρατές σενάριο στη Σουηδία σήμερα είναι η αντικατάσταση μονήρων δοντιών ή η θεραπεία μερικά νωδών ασθενών, που σημαίνει πως ο αριθμός των ασθενών που θεραπεύονται δεν έχει μειωθεί στην ίδια έκταση με τον αριθμό των εμφυτευμάτων που τοποθετούνται ετησίως.
Θυμάμαι τον πρώτο ασθενή με εμφυτεύματα που συνάντησα το 1968. Ήταν ένας τραγουδιστής όπερας στην τέταρτη δεκαετία της ζωής του που δεν μπορούσε να εργαστεί λόγω της κακής συγκράτησης των οδοντοστοιχιών του. Σε ηλικία 95 ετών, πρόσφατα επέστρεψε για θεραπεία σε μία κοντινή κλινική, όπου οι ακτινογραφίες αποκάλυψαν πως μόνο ένα από τα εμφυτεύματά του είχαν αποτύχει, αλλά τα υπόλοιπα παρέμεναν σε καλή κατάσταση μετά από 47 χρόνια.
Η Σουηδία διαθέτει 4 Οδοντιατρικές Σχολές, στο Γκέτεμποργκ, τη Στοκχόλμη, την Umea και το Malmo. Η προπτυχιακή εκπαίδευση στα εμφυτεύματα προσφέρεται και στις 4 σχολές και ενθαρρύνεται η τοποθέτηση εμφυτευμάτων με επίβλεψη. Η πλειοψηφία του πληθυσμού διαθέτει ακόμη μία αρκετά επικριτική αντίληψη έναντι των εμφυτευμάτων, που μπορεί να αποδοθεί σε ορισμένους ακαδημαϊκούς που αναφέρουν την ανάπτυξη περι-εμφυτευματίτιδας στο 50% των ασθενών. Στη συνέχεια, οι φοιτητές λαμβάνουν αυτή τη γνώση όταν προσέρχονται σε μία κλινική εμφυτευμάτων, όπου οι περισσότεροι οδοντίατροι βλέπουν μόνο το 5% των ασθενών με περιεμφυτευματίτιδα.
Οι απόφοιτοι φεύγουν από το Πανεπιστήμιο με μία ισορροπημένη αντίληψη σχετικά με τα οδοντικά εμφυτεύματα. Για πολλά χρόνια, η προπτυχιακή εκπαίδευση στην Εμφυτευματολογία στη Σουηδία αφορούσε ιδιώτες οδοντιάτρους που δεν είχαν το δικαίωμα να πραγματοποιήσουν θεραπεία με εμφυτεύματα νωρίτερα στην καριέρα τους. Επιπρόσθετα, παρατηρείται συνεχής εξειδικευμένη εκπαίδευση σε τομείς όπως η Οδοντική Χειρουργική, η Προσθετική και η Περιοδοντολογία. Ωστόσο, η Εμφυτευματολογία δεν αποτελεί μία αναγνωρισμένη ειδικότητα στη Σουηδία. Τα εκπαιδευτικά σεμινάρια στον τομέα παρέχονται από αρκετές εταιρείες, που αντιπροσωπεύουν όλους τους κύριους οδοντιατρικούς κατασκευαστές σήμερα.
Από ερευνητική σκοπιά, οι Σουηδοί επιστήμονες συνεχίζουν να δημοσιεύουν πολυάριθμες εργασίες για τα ενδοστοματικά εμφυτεύματα σε διεθνή περιοδικά. Τουλάχιστον μία από τις οδοντιατρικές μας σχολές θεωρείται πολύ υψηλού επιπέδου διεθνώς λόγω πρωτοποριακών εργασιών σχετικά με εμφυτεύματα από τη συγκεκριμένη σχολή. Είμαστε επίσης υπερήφανοι επειδή διατηρούμε μία ισχυρή διεθνή παρουσία. Πολλοί από τους νέους μας διδακτορικούς φοιτητές που πραγματοποιούν έρευνα για τα εμφυτεύματα προέρχονται από άλλες χώρες της Ευρώπης και του κόσμου. Βασικές επιστημονικές αναφορές, καθώς και κλινικές μελέτες δημοσιεύονται κάθε χρόνο. Επιπρόσθετα, οι Σουηδοί ερευνητές συνεργάζονται σε πολλές καινοτομίες στους τομείς των εμφυτευμάτων, μεμβρανών και συσκευών μέτρησης.
Λίγοι άνθρωποι γνωρίζουν πώς εισήχθη αρχικά ο όρος οστεοενσωμάτωση. Σίγουρα, πιστεύαμε από νωρίς πως τα εμφυτεύματα συνδέονταν άμεσα με το οστό, αλλά δεν είχε βρεθεί συγκεκριμένος όρος για αυτό το φαινόμενο. Το 1976, ο Branemark συμβουλεύθηκε ένα γλωσσολόγο από το Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ για αυτό το ζήτημα. Ο γλωσσολόγος πρότεινε τον όρο οστεοενσωμάτωση για να περιγράψει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η θεραπεία με εμφυτεύματα και αργότερα έλαβε ένα βραβείο 200 λιρών.
Με βάση τις ιστοπαθολογικές έρευνες, σήμερα θεωρούμε την οστεοενσωμάτωση ως μία απόκριση ξένου σώματος. Το γεγονός είναι πως περιμένουμε πολλούς επισκέπτες από το εξωτερικό να επισκεφθούν τη Στοκχόλμη το Σεπτέμβριο. Παρόλο που η ΕΑΟ πραγματοποιεί δύο ετήσια συνέδρια στην Κοπεγχάγη της Δανίας, το συνέδριο του 2015 είναι το πρώτο που θα πραγματοποιηθεί στη Σουηδία. Ως εκπρόσωπος των μελών από τη Σουηδία, καλωσορίζω όλους τους επισκέπτες στη Στοκχόλμη σε αυτό το συνέδριο.