DT News - Greece - Τι είναι τα προβιοτικά;

S.Gutkowski, RDH, BSDH

Τετ. 16 Οκτωβρίου 2013

Τα στοματικά προβιοτικά αποτελούν μία ξεχωριστή κατηγορία προϊόντων. Τα περισσότερα προβιοτικά αφορούν το κατώτερο τμήμα του πεπτικού συστήματος, για τη διατήρηση της υγείας της περιοχής. Τα στοματικά προβιοτικά βοηθούν στη διατήρηση του στοματικού βιουμενίου.

Σύμφωνα με το American Journal of Clinical Nutrition: «Ένα προβιοτικό ορίζεται ως ένα ζωντανό μικροβιακό διατροφικό συμπλήρωμα που επωφελεί τον ξενιστή μέσω των δράσεών του στη γαστρεντερική οδό».
Το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των ΗΠΑ διαθέτει μία ιστοσελίδα στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.nccam.nih.gov, που ορίζει τα προβιοτικά ως ζωντανούς μικροοργανισμούς(στις περισσότερες περιπτώσεις, βακτήρια), παρόμοια με τα επωφελή βακτήρια που συναντώντα στο γαστρεντερικό σύστημα.
Τα προβιοτικά ονομάζονται επίσης «φιλικά» ή «καλά» βακτήρια. Το γιαούρτι κι άλλες ζυμώσιμες τροφές αποτελούν τις κύριες πηγές φυσικών προβιοτικών στη διατροφή μας. Τα προβιοτικά για τη στοματική υγεία αφορούν εκείνα τα βακτήρια του στόματος που επιτρέπουν τη διατήρηση ενός υγιούς στοματικού βιουμενίου.
Ο Dr. J.D.Hillman παρατήρησε ανθρώπους στην Ευρώπη που έπαιρναν συμπληρωματικά προβιοτικά για το γαστρεντερικό σύστημα καθημερινά μετά από κάθε γεύμα σε υγρή μορφή. Αναρωτιόταν αν οι άνθρωποι θα μπορούσαν να παίρνουν καθημερινό συμπλήρωμα για τη στοματική χλωρίδα. Συγκέντρωσε δείγματα βιουμενίου από ανθρώπους με υγιή δόντια, απομόνωσε τρία συγκεκριμένα βακτήρια, τους έδωσε έναν αριθμό και τα ομαδοποίησε με εκπληκτικά αποτελέσματα.
Η βακτηριακή ομαδοποίηση ονομάζεται ProBiora3 και συναντάται στην εταιρεία EvoraPro. Αποτελεί το μοναδικό προβιοτικό με βακτήρια που καλλιεργήθηκαν από υγιείς ανθρώπους. Καμία τροφή δεν περιέχει αυτά τα βακτήρια. Δεν προέρχονται από την κατώτερη γαστρεντερική οδό. Η αποστολή τους είναι να δημιουργήσουν μία στοματική χλωρίδα ευνοϊκή για τη στοματική υγεία. Τα βακτήρια του ProBiora3 είναι τα Streptococcus oralis KJ3, Streptococcus uberis KJ2, Streptococcus rattus JH145.
Τα στελέχη του στρεπτόκοκκου αποτελούν τους συνήθεις εκκινητές του βιουμενίου. Αν τα στελέχη αυτά είναι τα mutans, sobrinus, για παράδειγμα, οποιαδήποτε ποσότητα ζάχαρης θα οδηγήσει στην παραγωγή οξέων. Με τη συσσώρευση βακτηρίων που δεν εμφανίζουν αυτά τα χαρακτηριστικά, το βιουμένιο της πλάκας αναπτύσσεται πολύ πιο αργά επάνω και κάτω από την παρυφή των ούλων. Το προβιοτικό μίγμα διαχειρίζεται το βιουμένιο.
Τα στοματικά προβιοτικά καταψύχονται και στη συνέχεια μετατρέπονται σύντομα από τη στερεή ή παγωμένη φάση στη φάση των ατμών.
Ασκώντας, επομένως, πίεση στο παγωμένο προϊόν, το υγρό εξατμίζεται. Στην περίπτωση των προβιοτικών το νερό εξατμίζεται από τα βακτήρια, αφήνοντάς τα ακέραια. Το μέγεθός τους επιτρέπει επίσης την επανενεργοποίησή τους παρουσία υγρασίας, όπως σάλιο.
Τα προβιοτικά για παιδιά αποτελούν τον ευκολότερο τρόπο για την προάσπιση της στοματικής υγείας. Το παιδί μεταξύ 3 και 10 ετών, μία φορά την ημέρα λαμβάνει απλά τα προβιοτικά από το στόμα. Υπάρχουν λιγότερα βακτήρια στο μίγμα που προορίζεται για τα παιδιά. Η ταμπλέτα των ενηλίκων διαλύεται στο στόμα δύο φορές την ημέρα μέχρι να περάσει διάστημα 10 ημερών και στη συνέχεια μία φορά την ημέρα ως δόση συντήρησης. Τα συγκεκριμένα σκευάσματα χορηγούνται από τον οδοντίατρο και καλύπτουν τον ασθενή για 90 ημέρες.
Επειδή τα προβιοτικά είναι τόσο καλά αποδεκτά από τον πληθυσμό, είναι λογικό να χορηγούνται από τον οδοντίατρο. Οι ασθενείς που έχουν κάνει κάθε δυνατή προσπάθεια για διαχείριση της στοματικής τους υγείας χωρίς επιτυχία αποτελούν τους καλύτερους υποψήφιους.

Αντενδείξεις

Επειδή τα προβιοτικά είναι ζωντανά βακτήρια, αντενδείκνυνται μόνο για ασθενείς σε ανοσοκαταστολή, όπως ασθενείς υπό χημειοθεραπεία ή με HIV λοίμωξη.
Υπάρχουν άλλες καταστάσεις που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα κι οι ασθενείς με τέτοια προβλήματα επίσης δεν ενδείκνυται να λαμβάνουν προβιοτικά από το στόμα. Τα προϊόντα ξυλιτόλης αποτελούν καλύτερη επιλογή για ασθενείς με ανοσοκαταστολή.
Όταν εξετάζουμε τις ετικέτες των συγκεκριμένων προϊόντων θα πρέπει να μάθουμε να είμαστε επιλεκτικοί. Ποια είναι η γλυκαντική ουσία, από πού προέρχονται τα βακτήρια, πώς χορηγούνται και σίγουρα, η κατάποση μίας ταμπλέτας δεν προσφέρει πολλά στη στοματική κοιλότητα σε σχέση με το να διαλύεται στο στόμα.
Με τα φάρμακα να τροποποιούν την ανθρώπινη φυσιολογία και τις περιβαλλοντικές και διατροφικές επιδράσεις να συμβάλλουν σε στοματικές μεταβολές, είναι η κατάλληλη περίοδος για στοματικά προβιοτικά.